top of page

GRUP KUTUPLAÅžMASI

Güncelleme tarihi: 17 Eyl 2023


James Stoner, 1961 yılında, grupça verilen kararların, grup tartışması öncesinde grup üyeleri tarafından verilen kişisel kararlara kıyasla daha riskli olduğunu gözlemliyor. Grup polarizasyonu (kutuplaşması), grup üyelerinin belirli bir konuya dair baştaki yönelimlerinin, grup tartışması sonrasında daha şiddetli hale gelmesidir. Örneğin, sosyal medyanın aşırı olmasa da tehlikeli bir ortam olabileceğini düşünen grup üyeleri, grup tartışması sonucunda sosyal medyanın tehlikeli bir yer olduğu kararına varabilirler. Ya da belirli bir ideolojiye inanan bir grup insan, grup tartışması sonrasında, kendilerini inandıkları bu ideolojiyi daha yoğun bir şekilde destekler halde bulabilirler. Şöyle ki, grup üyelerinin sahip olduğu fikirlere yönelik, belirli bir doğrultudaki (örneğin bir şeye inanmak ya da inanmamak) orta derecedeki eğilim, grup tartışması sonrasında aynı doğrultuda daha aşırı bir eğilimle sonuçlanmaktadır. Bu kavram üzerine yapılan araştırmaların devamlı olarak, bir konu hakkında olumlu düşünen kişilerden oluşan grupların tartışma sonrası bu düşüncelerinin daha olumlu olduğunu, olumsuz düşünen kişilerden oluşan grupların tartışma sonrası düşüncelerinin daha olumsuz olduğunu gösterdiği aktarılıyor. Grup üyelerinin tartışılan konuya yönelik baştaki fikirleri hariç grup kararını etkilediği görülen faktörlerden de söz ediliyor. Bu faktörler şöyle izah ediliyor; grubun nasıl bir konu üzerinde tartıştığı ve kaç tane alternatif olduğu, gruptaki azınlık fikri oluşturanların nasıl bir psikososyal yöntem kullandığı (örneğin davranışlarının, söylemlerinin tutarlı ve istikrarlı olması) ve grup tarafından kullanılan sosyal süreçler (örneğin oylama gibi yöntemleri kullanma). Fikir bakımından görece homojen dağılımlı olan gruplar tarafından alınan kararı etkileyen başka bir faktör ise, tartışma öncesi grup üyelerinin fikir ve tutumlarının birbirlerinden ne derecede farklı olduğu olarak aktarılıyor. Grup kararının amacı, bilgi ve inançlar paylaşıldıktan sonra ortak bir karara varmak olduğu için, en başta grubun ne derecede ortak düşündüğü önem arz ediyor. Ele alınan görevin karmaşıklığı veya sonucun belirsiz olması dolayısıyla objektif bir doğru cevaba ulaşılamadığında, gruptaki çoğunluk olan görüşün kararı belirlemedeki birincil faktör olduğu da belirtiliyor.


Tartışma öncesi grup üyelerinin tercihlerinin fikir birliğine ulaştığı durumlarda, kutuplaşmanın daha da yoğun olacağı bilinse de, bu konu hakkında yapılan nitelikli çalışmaların eksikliğinden bahseden Williams ve Taormina, bu tezi test etmek için bir çalışma yapıyor. Katılımcılardan kendilerini Proje Bütçe Komitesine katılacak büyük bir sanayi firmasının yöneticisi olarak hayal etmeleri ve bir sonraki yıl için hangi projeye bütçe sağlanacağını belirli kriterler üzerinden değerlendirmeleri isteniyor. Katılımcılardan kendilerine verilen üç projeyi ne kadar güvenli ve uygun bulduklarını 1-7 arasında puanlamaları istenildikten sonra, rastgele gruplara dağıtılıyorlar. Gruplara komite olarak bu üç projeyi önceden verilen kriterlere göre değerlendirmeleri ve sonunda hangi projeyi seçeceklerine dair karar vermeleri ve bu kararın ne kadar kesin olduğunu derecelendirmeleri isteniyor. Oluşan 75 grubun 36’sında tamamen öncesinde aynı projeyi seçen katılımcılar bulunurken, kalan 39 grup içinde çoğunlukla (grup 3 kişiyse 2’si, 4 kişiyse 3’ü) aynı projeyi seçen katılımcılar bulunuyor. Araştırma sonucunda, hem oybirliği olan hem de çoğunluk fikri olan gruplarda tartışma sonrası kutuplaşma (baştaki düşünceyi daha yoğun bir şekilde destekleme) görülüyor. Buna ek olarak, öncesinde oybirliği olan gruplarda, bir üyenin farklı görüşte olduğu çoğunluk gruplarına kıyasla, projenin güvenliliği hakkında daha yüksek derece bir kutuplaşma olduğu rapor ediliyor. Makale yazarları bu sonucun muhtemel sebebini şöyle açıklıyor: Bir kararın doğruluğu hakkında belirsizlik olduğu durumlarda, grup üyeleri kendi tercihlerinin doğru olduğuna dair güvence ararlar. En başta oybirliğinin olması, karara dair belirsizliği azaltmakla birlikte, tercih edilen bu alternatifin sosyal istenirliği olduğunun üstü kapalı bir şekilde kabulüne işaret ettiği için, üyelerin tercihlerinin pekişmesine sebep oluyor.


Kaynakça:

-Isenberg, D. J. (1986). Group polarization: A critical review and meta-analysis. Journal of personality and social psychology, 50(6), 1141.

-Williams, S., & Taormina, R. J. (1993). Unanimous versus majority influences on group polarization in business decision making. The Journal of social psychology, 133(2), 199-205.



11 görüntüleme0 yorum

Son Yazılar

Hepsini Gör
bottom of page